Παρασκευή 2 Νοεμβρίου 2018

100 χρόνια από την πανδημία γρίπης του 1918 στο Αγρίνιο και τα Καλύβια - Το θαύμα της Παναγίας της Προυσιώτισσας (φωτο)


Εκατό χρόνια συμπληρώνονται φέτος από το ξέσπασμα της πανδημίας της Ισπανικής Γρίπης, η οποία το 1918 προκάλεσε εκατομμύρια θανάτους σε όλο τον κόσμο αλλά και στην πατρίδα μας.

Η γρίπη είχε οδηγήσει στο θάνατο δεκάδες μικρούς και μεγάλους στο Αγρίνιο, στην ευρύτερη περιοχή αλλά και στα Καλύβια. Έτσι, σαν ύστατη ελπίδα ζητήθηκε από τις Αρχές και τον Μητροπολίτη Ναυπακτίας, Αμβρόσιο, να έρθει για προσκύνημα στον τόπο μας, η Ιερή Εικόνα της Παναγίας της Προυσιώτισσας.

Η θαυματουργή εικόνα, συνοδεία χιλιάδων πιστών μεταφέρθηκε συνοδεία του ιερού κλήρου και χιλιάδων πιστών, από την ομώνυμη Ιερά Μονή Προυσού, στο Αγρίνιο, στον Ιερό Ναό της Αγίας Τριάδας, «…όπου αναπέμπεται ευχαριστήρια Δέηση και ακολουθεί Μεγάλη Παράκληση για την απαλλαγή του δοκιμαζόμενου λαού από την μάστιγα της τρομερής αρρώστιας. Και μετά όταν μπήκε η Εικόνα της Θεομήτορος στο Ναό, επί ένα εικοσιτετράωρο συνεχώς, οι Ιερείς δεν σταμάτησαν να ψέλνουν ομαδικές Παρακλήσεις των πιστών, ενώ άλλοι μεταλάμβαναν των Αχράντων Μυστηρίων».

Μετά από λίγες ημέρες κατέφθασε στα Καλύβια, η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας με όλες τις πρέπουσες τιμές, όπου σύσσωμοι οι κάτοικοι ακολούθησαν την λιτάνευση στους δρόμους του χωριού και προσκύνησαν την Θεία Χάρη της!

Σημαντικό ρόλο για την έλευση της Ιεράς Εικόνας, στα Καλύβια, είχε και ο ιερέας Στυλιανός Μεταξάς, ο οποίος εκείνα τα χρόνια ιερουργούσε παράλληλα, στους ιερούς ναούς Αγίας Τριάδας Αγρινίου και Αγίου Νικολάου Καλυβίων.

Αρκετά παραστατική και γλαφυρή είναι η αναφορά των γεγονότων της εποχής, όπως τα διαβάζουμε σε επιστολή του Βασίλη Βαλαώρα, 16χρονου μαθητή στο Γυμνάσιο Αγρινίου, με καταγωγή από την Περίστα Ναυπακτίας, ο οποίος μάλιστα είχε πάει εκεί για να αναρρώσει από την ασθένεια.

Γράφει στο γράμμα που έστειλε αυτός και η οικογένειά του προς τον πατέρα του Γεωργούλα και τον αδερφό του Θανάση, που ήταν στην ξενιτιά και συγκεκριμένα στη Νέα Υόρκη των Ηνωμένων Πολιτειών, σχετικά με την κατάσταση της υγείας του ιδίου και του αδερφού του Νίκου:

«Έν Περίστη τη 4η Νοεμβρίου 1918

Σεβαστέ μου πατέρα και αγαπητέ μου αδελφέ χαίρετε!

Ελάβαμε πολλάς σας επιστολάς και την επιταγή με 1000 δραχ. αλλ΄είμεθα ασθενείς και δεν σου γράψαμε. Μόλις πήγα στο Αγρίνιο αρρώστησα από θέρμαις (ελονοσία) και είχα 20 ημέρας εκεί με γιατρούς πήρα το καλίτερον. Κατόπιν επειδή μεταδίδετο και εις το Αγρίνιον η επιδημία «Γρίπη» εκάμανε διακοπή τα σχολεία επί 15 ημέραις. Ήλθε η μητέρα να μας πάρη και την ημέρα που ήλθε αρρώστησεν και ο Νίκος.

Ήλθαμε εδώ στο χωριό (Περίστα Ναυπακτίας) έχομε 20 ημέραις τρομάξαμε όσω να πάρωμε το καλλίτερο, Τώρα σχεδόν εγίναμεν καλά… Είμεθα πολύ αδύνατοι και τον Νίκο τον πειράζουν κάποτε θέρμαις.

Τώρα μόνον φαγί θέλωμεν… μου έρχεται να τρώγω διαρκώς αλλά μην έχεις καμίαν υποψίαν. Μοναχά να φυλάξει ο Θεός από κανά ανακύλυμα. Εδώ στο χωριό πεθαίνουν από 2-3 την ημέραν.

Ήλθανε και μας κυττάξανε 2 ιατροί… ο πρώτος μας είπε έχομαι περιπλεμονία και ο δεύτερος, ότι έχομεν Γρύπη και βρογχίτη… δηλ. δεν ήσαν ιατροί αλλά αγύρται και μας πήρανε 50 δραχ.

Τώρα πατέρα μην φοβάσαι κατά την κρίσην μου παρήλθεν ο κίνδυνος… θα φυλαχθώμεν να μη μας ξανακυλίσει. Κανά περιοδικό να μου στέλνεις μοναχά να περνάει η ώρα….».

Επίσης ο Βασίλης Βαλαώρας, αναφέρετε στους θανάτους από τη γρίπη νέων ανθρώπων στην Περίστα, ενώ τέλος με το γράμμα του στέλνει πολλούς χαιρετισμούς από τη μητέρα του Μαρίνα και τα αδέρφια του Νίκο και Σπυριδούλα, προς τον πατέρα και τον αδερφό του που ήταν στα ¨ξένα¨.

Μετέπειτα ο Βασίλης Βαλαώρας έγινε Καθηγητής Υγιεινής & Στατιστικής, στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Πριν λίγα χρόνια στον Ι.Ν. Αγίας Τριάδας Αγρινίου, ο ζωγράφος και αγιογράφος κ. Βλάσης Τσοτσώνης, δημιούργησε μια μεγάλη τοιχογραφία δίπλα στο Ιερό του ναού, όπου αναπαριστώνται τα γεγονότα εκείνων των ημερών.

Συγκεκριμένα απεικονίζεται το μοναστήρι της Παναγίας της Προυσιώτισσας, κτισμένο ανάμεσα στα ψηλά βουνά που περικλείουν τον Προυσό Ευρυτανίας, ενώ πιο δίπλα υπάρχει η Παναγία, η Κυρά της Ρούμελης, που μας προστατεύει και μας σκεπάζει με τη Θεία Χάρη της, ενώ εκ δεξιών της εβρίσκεται Άγγελος Κυρίου όπου κρατά την θαυματουργή εικόνα της!

Η μεταφορά της Ιερής Εικόνας της Παναγίας ανάμεσα στα δυσκολοδιάβατα βουνά της Ευρυτανίας και του Παναιτωλικού, καθώς και η έλευσή της στο Αγρίνιο, γίνεται συνοδεία του Πατροκοσμά και του Αγίου Ιωάννη ο εν Βραχωρίω, οι άγιες μορφές των οποίων στέκουν δίπλα της, άγρυπνοι φρουροί Της Μεγαλόχαρης.

Σε δεύτερο επίπεδο απεικονίζονται, ο Ιερός Κλήρος και οι πιστοί χριστιανοί της περιοχής, οι οποίοι κάνουν Παρακλήσεις και Δεήσεις προς την Δέσποινα των Ουρανών, για να τους βοηθήσεις και να απαλλάξει τον δοκιμαζόμενο λαό από την μάστιγα της τρομερής αρρώστιας…

Και τέλος σε ένα τρίτο επίπεδο, η τοιχογραφία αναπαριστά έναν ασθενή ο οποίος, ανασηκώνεται από την κλίνη του και δείχνει εμφανώς να έχει αναρρώσει από την Γρίπη, προς μεγάλη χαρά των οικείων του.

Να αναφέρουμε ότι, ο αγιογράφος κ. Βλάσης Τσοτσώνης, ισορροπώντας συχνά μεταξύ της αγιογραφίας και της κοσμικής ζωγραφικής, έχει αφιερώσει το μεγαλύτερο μέρος της καλλιτεχνικής του πορείας στην αγιογράφηση σημαντικών ιστορικών μνημείων και σύγχρονων ορθόδοξων ναών στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Από το αρχείο του Γεωργίου Πάστρα, από ένα πιο εκτεταμένο κείμενο που αναφέρεται σε θαύματα της Παναγίας παραθέτουμε ένα απόσπασμα:

«Μετά τις πρώτες ώρες από την άφιξη της Προυσιώτισσας στην πόλη, το κακό είχε σταματήσει. Οι άρρωστοι, και οι κατάκοιτοι ακόμα που δεν μπορούσαν να σηκωθούν από το κρεββάτι, τώρα κατά δεκάδες, τελείως υγιείς, έσπευδαν στην Αγία Τριάδα για να ευχαριστήσουν την Μεγαλόχαρη. Το θαύμα είχε συντελεσθή ομαδικά. Η ζωή στο Αγρίνιο ξανάρχιζε να παίρνη το ρυθμό της. Αλλά μόνον η πόλη του Αγρινίου είχε απαλλαγή από το κακό. Όλη η γύρω περιοχή, από όπου δεν πέρασε η προς το Αγρίνιο πορεία, το Αιτωλικό, το Μεσολόγγι, θερίζονταν ακόμα από την αρρώστια με ρυθμό συνεχώς αυξανόμενο. Το θανατικό ήταν τόσο που οι Ιερείς δεν προλάβαιναν ούτε καν μια ευχή να διαβάσουν στους νεκρούς…».

Επιμέλεια κειμένου: Γιώργος Αν. Πανταζόπουλος

Πηγές:

- Οικογενειακό αρχείο Θανάση Ν. Βαλαώρα

- Κείμενα από το Αρχείο Γεωργίου κ. Πάστρα

- Από το βιβλίο του δικηγόρου Γιάννη Γρ. Διονυσάτου: «Καλύβια- Ιχνηλατώντας τον Καναδά

- Ευχαριστίες προς τον πάτερ Νεκτάριο Τριάντη, ιερέα Ι.Ν. Αγίας Τριάδας Αγρινίου

Επιστολή Βασιλείου Βαλαώρα (04-11-1918) από το αρχείο Θανάση Ν. Βαλαώρα

Φωτογραφίες από το έργο του αγιογράφου Βλάση Τσοτσώνη στον Ι.Ν. Αγίας Τριάδας Αγρινίου





από http://www.kalyvia.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια: