Πέμπτη 26 Μαΐου 2016

Η Αγρινιώτισσα συγγραφέας Ιουλία Ιωάννου μιλάει για το νέο βιβλίο της «Απώλειες»


Από τη Μαίρη Γκαζιάνη
Η Ιουλία Ιωάννου γεννήθηκε στο Ελαιόφυτο Αγρινίου. Σπούδασε οπτικός στην Αθήνα και εργάστηκε για εννέα χρόνια σε κατάστημα οπτικών ειδών στην πόλη της. Έπειτα από διάφορες επαγγελματικές αναζητήσεις, κατέληξε να ασχοληθεί για αρκετά χρόνια με τη διαφήμιση και τις δημόσιες σχέσεις.
Τα τελευταία τρία χρόνια διαχειρίζεται την προσωπική της ιστοσελίδα vivlio-life, όπου παρουσιάζει τις νέες κυκλοφορίες βιβλίων, κριτικές και σκέψεις για βιβλία, καθώς και εκδηλώσεις γύρω από τον χώρο του βιβλίου, αλλά και συνεντεύξεις Ελλήνων συγγραφέων. 
Είναι παντρεμένη με τον αθλητικογράφο Χρήστο Στούμπο και μητέρα τριών παιδιών. Από τις Εκδόσεις Λιβάνη κυκλοφορεί επίσης το μυθιστόρημά της με τίτλο Έτσι Ξαφνικά Έγιναν Όλα.
ΕΡ. Ιουλία γεννήθηκες και μεγάλωσες στο Αγρίνιο όπου εξακολουθείς να ζεις μέχρι σήμερα. Τι αισθάνεσαι για την πόλη σου;
ΑΠ. Πράγματι, τα περισσότερα χρόνια της ζωής μου τα έζησα στο Αγρίνιο. Είναι μια πόλη με ανθρώπινο πρόσωπο, με εύκολες μετακινήσεις, στο κέντρο ενός νομού με σπάνιες ομορφιές. Έχω την τύχη να ζω στην εξοχή, μακριά απ’ την πολυκοσμία, το μπετό που στήνει τείχη ανάμεσα στους ανθρώπους. Βρίσκομαι στην καρδιά της φύσης, κι αυτό μου προσφέρει ηρεμία και γαλήνη. Μια επαρχιακή πόλη δεν δίνει τις απεριόριστες επιλογές της πρωτεύουσας. Όμως, όπου κι αν βρίσκεσαι, υπάρχουν τόσοι δρόμοι και μέσα να σε οδηγήσουν σ’ εκείνο που δεν έχεις κάθε μέρα δίπλα σου.
ΕΡ. Αν και σπούδασες οπτικός, πειραματίστηκες σε διάφορα επαγγέλματα. Τι σε ωθούσε να αλλάζεις περιβάλλον και αντικείμενο;
ΑΠ. Οι σπουδές σου δίνουν μια επαγγελματική κατεύθυνση, αλλά δεν πρέπει να σε βάζουν απαραίτητα σε μονόδρομο. Ήταν σημαντική η εμπειρία της δουλειάς για εννιά χρόνια σε κατάστημα οπτικών. Η ελευθερία που προσφέρει ο τομέας της διαφήμισης και των δημοσίων σχέσεων, αποτέλεσε επίσης ένα πολύ ενδιαφέρον κεφάλαιο. Η γραφή και η επικοινωνία μέσω αυτής με  τον άνθρωπο, ίσως ήταν τελικά που κυριαρχούσε μέσα μου και βγήκε τόσο αυθόρμητα και με τέτοια ένταση. Απλοί κύκλοι, που όταν έκλεινε ο ένας, ως ανήσυχο πνεύμα, επιδίωκα να ανοίξει ένας νέος. Ο καθένας έπαιξε ρόλο στη ζωή μου και πρόσθεσε εμπειρίες.
ΕΡ. Η συγγραφή πότε μπήκε στη ζωή σου;
ΑΠ. Το 2009 δημιούργησα την ιστοσελίδα μου agrinio-life (vivlio-life σήμερα) για να καταπιαστώ με διάφορα θέματα της πόλης μου. Βρήκα χώρο να γράφω και να εξωτερικεύω τις σκέψεις μου μέσα από μικρά αυτοτελή διηγήματα. Πάντα είχα στο πίσω μέρος του μυαλού μου να γράψω ένα μυθιστόρημα και όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου, γεννήθηκε το πρώτο μου βιβλίο «Έτσι ξαφνικά έγιναν όλα»!
ΕΡ. Πρόσφατα κυκλοφόρησε το βιβλίο σου «Απώλειες». Σε τι είδους απώλειες αναφέρεται;
ΑΠ. Η μεγαλύτερη απώλεια που μπορεί να ζήσει ένας άνθρωπος, είναι ο θάνατος. Όμως απώλειες βιώνουμε όλοι μας καθημερινά, όταν χάνουμε όσα θεωρούσαμε δεδομένα, όταν μας πληγώνει η συμπεριφορά ενός φίλου, ενός ανθρώπου που στηριζόμαστε πάνω του. Μέσα στο βιβλίο μου οι ήρωες βιώνουν πολλές απώλειες και θεωρώ ότι ο αναγνώστης θα βρει κάποιες από αυτές να μοιάζουν με τις δικές του. Οι απλοί καθημερινοί άνθρωποι που περιγράφω ζουν δίπλα μας, ανάμεσά μας!
ΕΡ. Η ηρωίδα σου Ειρήνη, αν και έχει κάνει πολλά λάθη και παραλείψεις, θεωρώ ότι είναι το πιο τραγικό πρόσωπο. Πώς την χαρακτηρίζεις; 
ΑΠ. Όντως η Ειρήνη είναι το πιο τραγικό πρόσωπο! Τα λάθη είναι αναπόσπαστο στοιχείο της ζωής και στις συνέπειές τους η ηρωίδα αντιδρά (ή οι συγκυρίες την οδηγούν) πολλές φορές με νέα λάθη. Τα όσα βιώνει τη λυγίζουν, αλλά δεν παραιτείται. Ότι κι αν αντιμετωπίσει ένας άνθρωπος στη ζωή, όσες «απώλειες» κι αν βιώσει, έχει αποθέματα δύναμης. Αρκεί να τα αναζητήσει, να τα φέρει στην επιφάνεια, να τα χρησιμοποιήσει για να κάνει τα επόμενα βήματα. Και στην αναζήτηση αυτή, η Ειρήνη μέτρησε και βρήκε μεγάλα αποθέματα.
ΕΡ. Η Χριστίνα, παρά την δεδομένη αδιαφορία της μητέρας της, την απώλεια αγαπημένων προσώπων και την αποκάλυψη της προέλευσής της, διατηρεί μια συγκροτημένη προσωπικότητα. Πού οφείλεται αυτό;
ΑΠ. Κοιτάζοντας δίπλα μας θα δούμε αρκετούς ανθρώπους που έχουν τα πάντα στη διάθεσή τους, αλλά αυτό δεν έχει βοηθήσει να «χτίσουν» μια ισορροπημένη προσωπικότητα. Όπως και το αντίθετο. Η Χριστίνα μετράει το επίπεδο της προσωπικής της «ευτυχίας» σε σχέση με το περιβάλλον της. Η αδιαφορία της μητέρας της ισορροπείται από την απόλυτη αγάπη που εισπράττει απ’ τον πατέρα της. Δεν αρκείται να καταδικάζει τα λάθη των άλλων και να μένει άπραγη έχοντας άλλοθι. Είναι δυνατός χαρακτήρας με έμφυτη τάση να καταγράφει συμπεριφορές, να τις επεξεργάζεται, αλλά να μην αιχμαλωτίζουν τα δικά της βήματα. Μια κοπέλα που όποιος τη γνωρίσει είναι αδύνατο να μην τη θαυμάσει.
ΕΡ. Γιατί η Ειρήνη, που αδιαφορούσε για την κόρη της, έδειξε τόσο μεγάλο ενδιαφέρον και προσοχή στην Ευανθία, μήπως προσπαθούσε να εξιλεωθεί μέσω μιας άγνωστης «κόρης»;
ΑΠ. Κατά κάποιον τρόπο ναι. Όταν αντιλήφθηκε το κακό που έκανε στην δική της κόρη, θέλησε μέσω της Σοφίας και αργότερα της Ευανθίας, να βγάλει από μέσα της μητρικά αισθήματα, που υπήρχαν, αλλά η ίδια δεν τα είχε τοποθετήσει στη σωστή τους βάση.
ΕΡ. Αν και κάποιοι θάνατοι οφείλονται σε εγκληματικές πράξεις, η τιμωρία αποδίδεται μόνο από «θεία δίκη». Γιατί δεν διενεργήθηκαν αστυνομικές έρευνες;
ΑΠ. Όπου χρειάστηκε διενεργήθηκαν αστυνομικές έρευνες, όμως το νόημα όσων περιγράφονται είναι να αντιληφθεί ο αναγνώστης ότι όλα για κάποιο λόγο γίνονται. Δεν θέλησα να παρακολουθήσω με μάτι «Μεγάλου Αδελφού» τις ζωές των ηρώων και πολύ περισσότερο να τις μεταφέρω στο κείμενο. Προσθέτοντας, απλώς, μεγαλύτερο όγκο πληροφοριών σε ένα μυθιστόρημα που δεν είναι αστυνομικό, αλλά κοινωνικό-ψυχολογικό, δεν νομίζω ότι θα εξυπηρετούσε σε τίποτε.
ΕΡ. Όλοι -σχεδόν- οι ήρωές σου χρειάζονται ψυχολογική υποστήριξη, καθένας για διαφορετικούς λόγους (αδιαφορία από γονείς, σεξουαλική κακοποίηση, βιασμοί, θάνατοι μεγάλων και μικρών, εγκατάλειψη, σοβαρές ασθένειες). Κανένας τους, όμως, δεν καταφεύγει σε ψυχολόγο, πλην -αναγκαστικά- της Σοφίας. Ποιος πιστεύεις ότι είναι ο ρόλος του ψυχοθεραπευτή σε τόσο σοβαρές περιπτώσεις;
ΑΠ. Ο ρόλος του ψυχολόγου είναι αναγκαίος και πολύτιμος σε πάρα πολλές περιπτώσεις. Είναι ο επιστήμονας που βοηθά να αντιμετωπίσει κάποιος τον εαυτό του και να επαναφέρει την ηρεμία – ισορροπία την οποία διαταράσσει ο σύγχρονος τρόπος ζωής. Όντως, θα ήταν πολύτιμη η συνεισφορά του στους περισσότερους ήρωες του βιβλίου. Όμως, φανταστείτε τους απαλλαγμένους απ’ ό,τι ο καθένας κουβαλάει μέσα του ή διαχέει γύρω του, μετά τη βοήθεια ενός ψυχολόγου. Θα ήταν εντελώς διαφορετικοί χαρακτήρες και άλλη η εξέλιξη των ιστοριών που περιγράφουν οι «Απώλειες». Ανεπιφύλακτα προτρέπω καθέναν να αναζητήσει (αν χρειαστεί) τη βοήθεια ψυχολόγου. Και εγώ θα το κάνω αν νιώσω ανάγκη. Για μένα, όμως. Όχι για να «επέμβει» μέσα από τη συγγραφέα στην ψυχή των ηρώων, που τα όσα δεινά θα υποστούν από την έλλειψη ψυχιατρικής υποστήριξης, κινούνται απλώς στη σφαίρα της φαντασίας…
ΕΡ. Η Άβα αντιμετωπίζει πολύ σοβαρό ψυχιατρικό πρόβλημα, με εγκληματικές τάσεις. Γιατί δεν το κατάλαβε κανείς στην οικογένειά της;
ΑΠ. Προφανώς το καταλαβαίνουν. Μα, ποιος ακριβώς θα τη σταματούσε; Ο καλοπροαίρετος Λάμπης, που μόνο καλό έβλεπε γύρω του; Ή η μητέρα της; Εκείνη, με τη συμπεριφορά της, την ωθούσε να κάνει αδιανόητες πράξεις. Δεν ήταν αγαπητός άνθρωπος που να συγκεντρώνει γύρω του άλλους ανθρώπους και να έχει δοσοληψίες μαζί τους. Το αντίθετο. Ένας απόκοσμος χαρακτήρας ήταν με παρανοϊκές συμπεριφορές. Η απόλυτη έκφραση του κακού, σε ένα περιβάλλον που δεν ενοχλούνταν από την παρουσία της. Την υποστήριζε και την εκμεταλλεύονταν.
ΕΡ. Ο άνθρωπος «Πράττει όπως τον βολεύει εκείνη τη στιγμή, χωρίς να λογαριάζει τις συνέπειες των πράξεών του, στο μέλλον, ή προσπαθεί να επιλέξει το καλύτερο, έχοντας συναίσθηση της απόφασής του αυτής;» ρωτάς σ΄ ένα σημείο του βιβλίου. Η δική σου απάντηση ποια είναι; 
ΑΠ. Υπάρχει άνθρωπος που δεν έχει σταθεί για ώρες αναποφάσιστος φτάνοντας σε ένα τέτοιο σταυροδρόμι; Που να μην αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει τη ζυγαριά της λογικής πριν κάνει το επόμενο βήμα; Και τι έγινε σε πολλές περιπτώσεις; Το βάρος που ζύγισε δεν αποδείχτηκε ικανό να καθορίσει το δρόμο που θα πάρει. Άλλον επέλεξε πηγαίνοντας κόντρα στη λογική. Και δεν γνωρίζει αν έκανε την ορθή επιλογή. Η στιγμή δεν μπορεί να καθορίσει το σωστό ή λάθος. Η πορεία στο χρόνο το διαμορφώνει.
ΕΡ. «Το σύμπαν συνωμοτεί… να εκπληρώσει την ευχή που δώσαμε» γράφεις σε κάποιο άλλο σημείο του βιβλίου. Πιστεύεις ότι οφείλεται στο σύμπαν ή στις επιλογές και στις προσπάθειες; 
ΑΠ. Η ζωή δεν έχει δύο αριθμούς για να κάνεις εύκολες πράξεις «ένα κι ένα, ίσον δύο». Είναι άπειροι οι αριθμοί και οι πιθανοί συνδυασμοί που γίνονται μ’ αυτούς. Καθημερινά πειραματίζεσαι μαζί τους. Διαλέγεις κάποιους, τους βάζεις στη σειρά, κάνεις πράξεις, παίρνεις αποτελέσματα. Έναν να άλλαζες θα είχες άλλο αποτέλεσμα! Αλλά μόνιμα μένεις με την απορία τι σε οδήγησε και επέλεξες τους συγκεκριμένους. Μπορεί να καθόρισε την επιλογή σου κάτι που περικλείεται σε ό,τι ονομάζουμε σύμπαν; Αν ναι, τότε μπορείς να το αποδώσεις σε συνωμοσίες…
ΕΡ. Στο βιβλίο σου υπάρχει και το μεταφυσικό στοιχείο, στις προαισθήσεις μελλούμενων κακών αλλά και στο όραμα της Ειρήνης στο νεκροταφείο. «Ήταν μια διαίσθηση, μια έκτη αίσθηση…» γράφεις για την Ειρήνη. Υπάρχουν άνθρωποι μ΄ αυτή την έκτη αίσθηση;
ΑΠ. Προσωπικά δεν έχω γνωρίσει άνθρωπο με τόσο ανεπτυγμένη διαίσθηση. Όμως μου εξιτάρει πολύ τη φαντασία ό,τι έχει να κάνει με μεταφυσικά φαινόμενα και πιστεύω ότι ήταν μια καλή ευκαιρία να το βιώσω μέσα από την ιστορία της Ειρήνης.
ΕΡ. Η Ευανθία «εγκαταλείφθηκε» από τους γονείς της στο ίδρυμα της Λέρου και το ανάπηρο παιδί της σε μια άγνωστη γυναίκα. Θα μπορούσαν να πουλήσουν το –αχρείαστο- σπίτι και να πάρουν κοντά τους, στη Γερμανία, κόρη και εγγονή, όπου θα είχαν καλύτερη φροντίδα. Πώς κρίνεις την επιλογή τους;
ΑΠ. Εκείνοι θεώρησαν ότι το πιο σωστό ήταν να αφήσουν, όχι να εγκαταλείψουν την Ευανθία στο νησί, έχοντας και τη διαβεβαίωση της γυναίκας που πρόσεχε το εγγόνι τους, αλλά και την εντύπωση, ότι θα ερχόταν κάποτε η στιγμή να επιστρέψουν και να ζήσουν στο υπέροχο σπίτι που είχαν αγοράσει για την κόρη τους. Δύσκολα μπορεί να κρίνει κανείς τις επιλογές των ανθρώπων. Άλλωστε πάντα αυτές είναι αποτέλεσμα πολλών παραμέτρων και κάθε κρίση εκ του ασφαλούς μπορεί να είναι εντελώς λανθασμένη. Ως συγγραφέας, έστρεψα τον αφηγηματικό μου προβολέα επάνω στους ήρωές μου, δοκιμάστηκα από τα πάθη τους και προσπάθησα να αφουγκραστώ τις επιλογές τους αλλά όχι να τις κρίνω. Αυτό μπορεί να το κάνει κάθε αναγνώστης ξεχωριστά και για μένα αυτό έχει σημασία. Να εντάξω τον αναγνώστη μου σε έναν κοινωνικό προβληματισμό.
ΕΡ. Υπάρχουν πραγματικά περιστατικά που σου ενέπνευσαν την πλοκή του βιβλίου;
ΑΠ. Ναι, κάποια από τα περιστατικά που περιγράφω, δυστυχώς, είναι πραγματικά! Η όλη πλοκή πήρε σάρκα και οστά στην πορεία, όμως τα γεγονότα του τέλους, αποτέλεσαν την αρχική «έμπνευση» για να γράψω το βιβλίο.
ΕΡ. Στο βιβλίο σου, αναφέρεσαι στην εκούσια ευθανασία ανθρώπου. Ποια είναι η άποψή σου;
ΑΠ. Θεωρώ ότι κάθε άνθρωπος που έχει σώας τας φρένας, έχει το δικαίωμα να επιλέξει τον τρόπο που θα πεθάνει, όταν γνωρίζει ότι δεν υπάρχει επιστροφή… Σε θεωρητικό επίπεδο ο καθένας θα μπορούσε να εκφράσει άποψη υπέρ ή κατά της ευθανασίας. Μόνο η επιλογή κάποιου που βιώνει με πραγματικά γεγονότα ένα τέτοιο δίλημμα θα είχε αξία.
ΕΡ. Τι θα ήθελες να πεις ως επίλογο της κουβέντας μας;
ΑΠ. Ο άνθρωπος κρύβει μέσα του δύναμη. Οι δυσκολίες της ζωής βοηθούν τον καθένα να ανακαλύψει τον όγκο των εσωτερικών του δυνάμεων. Υπέβαλα σε σκληρές δοκιμασίες τους ήρωές μου με τόσες «Απώλειες» που στην πραγματική ζωή δεν συναντάς μαζεμένες. Ή μήπως όχι…
Σας ευχαριστώ πολύ για τις ενδιαφέρουσες ερωτήσεις!
*** Το βιβλίο «ΑΠΩΛΕΙΕΣ» της Ιουλίας Ιωάννου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΛΙΒΑΝΗ
Μαίρη Γκαζιάνη
Γεννήθηκε στα Ιωάννινα.  Μεγάλωσε στην Αθήνα όπου ζει μέχρι σήμερα και εργάσθηκε ως τραπεζοϋπάλληλος. Στο παρελθόν ασχολήθηκε ερασιτεχνικά με την φωτογραφία ενώ τώρα ζωγραφίζει και παράλληλα γράφει. Τον Μάιο του 2012 κυκλοφόρησε την πρώτη ποιητική της συλλογή με τίτλο «Σου γράφω…», τον Σεπτέμβρη 2013 κυκλοφόρησε το πρώτο της μυθιστόρημα με τίτλο ΕΝΑ ΦΕΓΓΑΡΙ ΛΙΓΟΤΕΡΟ και τον Ιούνιο του 2014 κυκλοφόρησε το βιβλίο της ΤΑ ΠΛΗΚΤΡΑ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ  από τις εκδόσεις ΟΣΤΡΙΑ. Επίσης, το παραμύθι της «Το ψαράκι του βυθού» συμπεριλαμβάνεται στο βιβλίο «Παραμύθια και Μαμάδες» εκδόσεις Βερέττα 2015. 
Γράφει στίχους για τραγούδια, υπήρξε ραδιοφωνική παραγωγός ενώ μεγάλες της αγάπες είναι το θέατρο και ο χορός με τα οποία ασχολείται ερασιτεχνικά.


Δεν υπάρχουν σχόλια: